Jarosław Fret
Przewodniczący Rady Kuratorów ESK 2016
Kurator ESK 2016 ds. teatru
Założyciel i lider Teatru ZAR, reżyser, aktor; Dyrektor Instytutu im. Jerzego Grotowskiego (pełniący funkcję od lutego 2004 roku), absolwent wrocławskiej polonistyki (1994).
W latach 1999–2002 zrealizował szereg wypraw do Gruzji, Armenii, Grecji i Iranu, prowadząc poszukiwania w obrębie najstarszych form muzyki chrześcijańskich kościołów wschodnich. Poszukiwania te stały się punktem wyjścia do powstania tryptyku Ewangelie dzieciństwa, po raz pierwszy prezentowanego jako trzyczęściowe dzieło w Barbican Centre w Londynie jesienią 2009 roku, następnie w Los Angeles, we Wrocławiu, Florencji, w San Francisco, Chicago, Sybinie w Rumunii, Legnicy i Szczecinie. Poszczególne części tryptyku były pokazywane między innymi w Atenach, Edynburgu, Madrycie, Belgradzie, Paryżu, Kairze, Seulu i Nowym Delhi.
Począwszy od 2011 roku prowadzi nowy projekt Teatru ZAR Armine, Sister, dedykowany kulturze ormiańskiej i realizowany poprzez wyprawy i studia nad ormiańską historią i tradycją, odnoszący się do wyjątkowej w kulturze ormiańskiej tradycji śpiewu monodycznego oraz sposobu, w jaki została ona zachowana w rozsianych na całym świecie diasporach w odniesieniu do Ludobójstwa Ormian w 1915 roku. Premiera nowego przedstawienia planowana jest na jesień 2013 roku.
W latach 1993–1995 związany z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych Gardzienice; (od 1994 pracownik OPT). Współredaktor specjalnego rocznika „Pamiętnika Teatralnego” poświęconego Jerzemu Grotowskiemu, wydanego przez Instytut Sztuki PAN (Warszawa 2000–2001). Pomysłodawca i koordynator licznych projektów realizowanych w Polsce i za granicą, w tym przedsięwzięć podejmowanych w ramach programu i we współpracy z Instytutem Grotowskiego, między innymi Roku Grotowskiego 2009, wpisanego na listę rocznic obchodzonych pod auspicjami UNESCO, programu Masters in Residence, Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Świat miejscem prawdy”, a także realizacji Międzynarodowej Olimpiady Teatralnej w ramach Europejskiej Stolicy Kultury we Wrocławiu. Dzięki jego staraniom w 2010 roku otwarta została nowa siedziba Instytutu Grotowskiego, Studio na Grobli. Jednocześnie Instytut operuje w swoich stałych siedzibach: na wrocławskim Rynku oraz w Brzezince koło Oleśnicy.
Ważniejsze osiągnięcia:
*Wrocławska Nagroda Teatralna za tryptyk "Ewangelie dzieciństwa" (październik 2010)
*Nagroda magazynu „Los Angeles Times” - „Best new music theater” w kategorii Top 10 classical music moments of 2009
*Prestiżowe nagrody Total Theatre Award w kategorii Physical/Visual Theatre oraz Herald Angel Festiwalu Fringe w Edynburgu w sierpniu 2012 roku
Kontakt:
jaroslaw.fret@wroclaw2016.plTeatr
"Weźmy dowolną pustą przestrzeń i nazwijmy ją »nagą sceną«. Niechaj w tej przestrzeni porusza się człowiek i niechaj obserwuje go inny człowiek. I to już wszystko, czego trzeba, by spełnił się akt teatru – pisał w 1968 roku w Pustej przestrzeni Peter Brook. W tym samym roku Eugenio Barba wraz z Jerzym Grotowskim przygotowali jego "Towards a poor theatre".
Teatr na zawsze staje się miejscem spotkania.
Dziś takie opisanie teatru wydaje się oczywiste, wręcz banalne. Dla mnie pozostaje jednak opisem podstawowym, kardynalnym. Dogmatem a zarazem wyznaniem wiary.
Wiary w teatr jako medium, a zarazem wiary w mediację teatru.
Wiary w teatr jako miejsce przemiany człowieczej i przez to przemiany społecznej.
Wiary w teatr jako liturgię pamięci.
Wiary w teatr tworzący scenę ludzkiego doświadczenia.
Ta scena zaczyna się pod moimi stopami i być może nie stawowi obszaru większego niż skrawek ziemi, na której stoję. Na tej scenie skondensowanej w metrum głosek, harmonii dźwięków, takcie tańca wyrażam siebie wobec siebie i tych wszystkich, którzy mnie otaczają – partnerów, aktorów, widzów, świadków. Ta scena, która zaczyna się w moim ciele, biegnie przez budowle zwane teatrami, przez korytarze i ulice, dworce i pola. Wraca rzadko dotknąwszy horyzontu.
Wierzę w teatr, który jest miejscem wspólnym, uwspólniającym spojrzenie mieszkańców polis. Theatron (od greckiego theaomai - przyglądam się, patrzę) – fenomen wspólnego spojrzenia wciąż na nowo stwarza wspólnotę zgromadzonych tak, jak stwarzał ją wspierając budowę demokracji ateńskiej w dobie swoich narodzin.
Wierzę, że to właśnie ze scen teatralnych wciąż płyną najdobitniej stawiane pytania o europejską, wielokulturową tożsamość, o tolerancję, o wspólną, zrównoważoną wizję społeczeństwa otwartego; że dziś, podobnie jak u zarania narodzin teatru, staje się on miejscem dynamicznego opisu równie dynamicznych zmian, jakim podlega modus naszego życia, a w owym opisie angażującym całego człowieka nie myli się tak znacznie jak inne media.
Wierzę w teatr, który opisując człowieka w działaniu stwarza go wciąż na nowo. W tym znaczeniu pozostaje fundamentem rozumienia nas samych i fundamentem demokracji.
Dlatego mottem programu teatralnego Europejskiej Stolicy Kultury, a zarazem hasłem Olimpiady Teatralnej są słowa Jerzego Grotowskiego: „Świat powinien być miejscem prawdy”.
Wierzę, że świat powinien być miejscem prawdy – teatr już nim jest."
Teatr – credo Jarosława Freta
