Czytanie bez granic
Od trzech lat Studenci Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego współpracują z Nagrodą im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki. Wręczają odrębne studenckie wyróżnienie jednej z 10 nominowanych książek.
http://www.kulturalna.warszawa.pl/kapuscinski.html
Podczas uroczystej gali wręczenia Studenckiej Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki 'Słowa bez Granic', która odbyła się 16 maja w Narodowym Forum Muzyki, laureatką studenckiego jury została Karolina Domagalska za książkę 'Nie przeproszę, że urodziłam. Historie rodzin z in vitro'.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą laudacją.
LAUDACJA
Tytuł tej książki nie zachęcał nas do czytania. Właściwie nie mieliśmy ochoty po nią sięgać. Sygnalizował bowiem pewien rodzaj wartościowania i perswazji, której niełatwo się poddajemy. Jednak lektura pierwszych kilkunastu stron rozwiewa obawy, że jest to reportaż z tezą.
To opowieść o konflikcie. Zderzaniu się wyobrażeń o świecie idealnym, skonstruowanym według obyczajowych i kulturowych schematów z nagim życiem, z realnym ludzkim doświadczeniem. I z próbami indywidualnego buntu przeciwko fatalnemu losowi.
Możliwości cywilizacyjne i postępy medycyny otwierają pole walki, ale zarazem odsłaniają naszą bezradność. Pokazują, że tradycyjne sposoby interpretacji rzeczywistości są niewystarczające.
Książka przenosi argumenty zbanalizowanej debaty publicznej na problemy konkretnych osób. Recepty moralizatorów zderza z marzeniami, decyzjami i cierpieniem zwykłych ludzi.
Pokazuje indywidualne wybory, które nie wpisują się w proste, kaznodziejskie wskazówki ani w pohukiwania wszystkowiedzących polityków.
Bohaterów reportażu dokumentalistka znalazła w pięciu krajach, ale ani razu nie skarży się na trudności, jakie musiała pokonać, aby ich odnaleźć i skłonić do opowiedzenia bardzo osobistych, często intymnych historii.
Wybrała typ narracji niechętnie używany we współczesnej prozie reportażowej – przyjęła rolę medium. Relacjonuje, ale nie ingeruje, nie szafuje komentarzami, nie ocenia.
Autorka znalazła adekwatny język do mówienia o problemach medycznych. Zaproponowała neutralny styl pisania o sprawach, które w polskiej stylistyce mają zwykle walor sentymentalizmu albo wulgarności, lub surowej terminologii medycznej.
Zebrane relacje, mimo że bywają szokujące, nie tworzą przestrzeni dla podglądactwa, ani nie żywią się sensacją.
Odsłaniają obszary, będące poza wiedzą i wyobrażeniem osób, które nie są uczestnikami doświadczeń związanych z medycyną reprodukcyjną. Jej abstrakcyjne dla postronnych obserwatorów warianty zostają tutaj ukonkretnione w przeżyciach realnych bohaterów.
Opowiedzieć ze spokojnym namysłem o in vitro post mortem,
opowiedzieć bez emfazy o cierpieniach związanych z reprodukcją,
opowiedzieć o racjach rodziców i racjach dzieci,
opowiedzieć prosto o cytoplazmach i inseminacjach
to jest prawdziwe wyzwanie, któremu sprostała…Karolina Domagalska!
Laudację wygłosiła Urszula Glensk
Książki nominowane w 7. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki:
Dokument bez Granic
Przegląd filmów towarzyszący Studenckiej Nagrodzie im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki. Pokazy filmowe będą odbywać się w Kinie Nowe Horyzonty w każdy wtorek od 12 kwietnia do 10 maja.
Obok notesu i pióra, jedno z najważniejszych narzędzi współczesnego reportera stanowi kamera. Na dowód tego, jako uzupełnienie poszukiwań literackich, przygotowaliśmy we współpracy z Kinem Nowe Horyzonty przegląd filmów, w których literatura faktu i język filmu spotykają się w punkcie stycznym. Najciekawsze dokumenty ostatnich lat pokazują i tłumaczą rzeczywistość nie tylko wokół nas, ale także w krajach odległych tak geograficznie, jak i kulturowo. Dzięki projekcjom filmów takich jak „Sól Ziemi”, „Citizenfour” czy „Śmietnisko”, a także dyskusjom, które odbędą się po nich, chcemy dać kolejną szansę skonfrontowania się z trudnymi i ważnymi pytaniami dotyczącymi otaczającego nas świata.
Program:
12.04 - Śmietnisko reż. Lucy Walker, Brazylia, Wielka Brytania 2010, 98'
Słynny artysta Vik Muniz wyrusza do Rio de Janeiro, by tworzyć portrety miejscowych zbieraczy śmieci. Dzięki wyjątkowej palecie interesujących postaci, zapis jego podróży może stanowić potwierdzenie możliwości zmiany życia poprzez sztukę.
19.04 - Scena zbrodni reż. Joshua Oppenheimer, Dania, Norwegia, Wielka Brytania 2012, 115'
W 1966 r. indonezyjskie reżimowe organizacje paramilitarne zamordowały ponad milion ludzi. Kilkadziesiąt lat później sprawcy zbrodni przystają na propozycję rekonstrukcji tych dramatycznych wydarzeń.
26.04 - Historie rodzinne reż. Sarah Polley, Kanada 2012, 108'
Znana aktorka poznaje historię własnej rodziny. Podróż przez wspomnienia i odkrywanie nieznanych tajemnic obnaża "teatr życia codziennego".
4.05 - Citizenfour reż. Laura Poitras, Niemcy, USA, Wielka Brytania 2014, 114'
W 2013 r. reżyserka otrzymuje serię zakodowanych e-maili od anonimowego źródła. Tajemniczym mężczyzną okazuje się być Edward Snowden, który decyduje się opowiedzieć światu o nielegalnych podsłuchach zakładanych przez amerykańskie służby wywiadowcze.
10.05 - Sól ziemi reż. Juliano Salgado, Wim Wenders, Brazylia, Francja, Włochy 2014, 110'
Filmowy hołd poświęcony ikonie współczesnej fotografii – Sebastiáo Salgado. Historia jego życia oraz twórczości pokazuje różne oblicza XX wieku, a także edeniczne piękno natury nietkniętej przez cywilizację.
Bezpłatne wejściówki do odebrania w kasach Kina Nowe Horyzonty.
Godzina rozpoczęcia wszystkich seansów: 20.00.
Jesteśmy grupą studentów Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Forma reportażu od początku towarzyszy nam na drodze uniwersyteckich zmagań. Pod kierunkiem dr hab. Urszuli Glensk czytamy książki reporterskie i doskonalimy swoje kompetencje w ich rozumieniu i ocenie. Poznając tajniki konstrukcji oraz cechy dobrych reportaży, uczymy się je interpretować, dostrzegać zalety, ale też wady opowiadanych historii. Wrażliwość na szczegóły pozwala nam też lepiej rozumieć samych autorów - doceniać starania, poświęcony czas i pracę, zauważać błędy czy niedociągnięcia.
Do udziału w studenckiej odsłonie Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, zostaliśmy zaproszeni przez jej sekretarz - Bożenę Dudko. Droga, jaką wspólnie pokonujemy już po raz trzeci, jest cenna - uczy patrzeć na świat oczami reportażystów, którymi być może sami w przyszłości zostaniemy.
Skład studenckiego jury:
Mariusz Bartodziej
Gabriela Będkowska
Hania Ciesielska
Maciej Jaroszewicz
Rafał Kałwa
Karolina Kijek
Iza Kmieć
Elżbieta Kostecka
Jan Kozub
Weronika Nowogórska
Filip Olech
Liliya Pislar
Bartosz Pogoń
Marta Rosa
Adriana Siess
Anna Streczeń
Paulina Śledziona
Maciej Wróbel
Nasz wybór w 2015 - laudacja dla Magdaleny Grzebałkowskiej za Beksińskich. Portret podwójny:
http://www.kulturalna.warszawa.pl/kapuscinski,1,6200.html?locale=pl_
Nasz wybór w 2014 - laudacja dla Marka Dannera za Masakrę w El Mozote:
http://www.kulturalna.warszawa.pl/kapuscinski,1,4853.html?locale=pl_PL
koordynatorzy nagrody Słowa bez Granic:
Marta Rosa
Hanna Ciesielska
koordynatorzy przeglądu filmowego Dokument bez Granic:
Jan Kozub
Anna Streczeń
E-mail: slowabezgranic@uwr.edu.pl
https://www.facebook.com/slowabezgranic/
Link do strony Instytutu Dziennikarstwa UWr:
http://dziennikarstwo.uni.wroc.pl/