Trzydzieści lat Workcenter. Retrospektywa

Trzydzieści lat Workcenter. Retrospektywa – spotkanie z Thomasem Richardsem, spadkobiercą Jerzego Grotowskiego

19/06/2016 {niedziela} 18:00
Studio Na Grobli
W języku angielskim z tłumaczeniem symultanicznym na język polski

Wstęp wolny

Thomas Richards zabiera widzów w podróż przez poszczególne etapy badań performatywnych prowadzonych w Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards. Przez 30 lat swojej działalności Workcenter dokumentowało wiele swoich prac w ważnych momentach ich realizacji. „Retrospektywa”, która łączy analizę, projekcje fragmentów filmowych i dyskusję, prezentuje „praxis” Workcenter od momentu powstania ośrodka, w okresie, gdy działał on w domenie Sztuki jako wehikułu, przez okres ekstremalnego otwarcia, do najnowszych opusów performatywnych, będących ucieleśnieniem bieżących badań, mających służyć nie tylko głębszemu zrozumieniu człowieka w działaniu, lecz także powiększeniu liczby sposobów, na które podstawowe aspekty badań mogą wejść w kontakt z jednostkami, kulturami i społeczeństwami.

Thomas Richards (licencjat Uniwersytetu Yale, magister Uniwersytetu Bolońskiego, doktor Université de Paris VIII) jest dyrektorem artystycznym Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards. Staż u Grotowskiego rozpoczął w 1985 roku. Początkowo był jego asystentem, wkrótce potem liderem jednego z zespołów roboczych, a z czasem „esencjalnym współpracownikiem”. Następnie został dyrektorem Research Program on Performing Arts, prowadzonego w Workcenter w obszarze określanym Sztuka jako wehikuł. Był głównym twórcą i „działającym” opusu „Downstairs Action”, zrealizowanego w Workcenter w domenie Sztuki jako wehikułu (zarejestrowanego na taśmie filmowej przez Mercedes Gregory w 1989 roku), twórcą i głównym „działającym” „Akcji” oraz twórcą i „działającym” Litery, której początkowy etap nosił nazwę „The Twin: An Action in Creation”. Współreżyser opusów „Zostało jedno tchnienie”, „Zostało jedno tchnienie – dies irae”, „Dies irae”, „Dies irae – mój niedorzeczny show theatrum interioris” oraz dzieła powstałego w ramach projektu „The Bridge: Developing Theatre Arts”, a także kierownik artystyczny projektu „Tracing Roads Across” (2003–2006, finansowanego w ramach programu „Kultura 2000” Unii Europejskiej) oraz programu „Horyzonty” (Wrocław 2007–2009), który zakończył się kierowanym przez niego festiwalem Zero Budget (2009). Od 2008 roku prowadzi w ramach Workcenter nową grupę działającą pod nazwą Focused Research Team in Art as Vehicle. Obecnie reżyseruje i prowadzi pracę nad opusami: „The Living Room”, „L’heure fugitive” (pierwsza praca Workcenter realizowana w całości w języku francuskim) oraz opartym na tekstach Dostojewskiego pod roboczym tytułem „Podziemie: Odpowiedź Dostojewskiemu”, którego premiera odbędzie się na Festiwalu Fringe w Edynburgu w sierpniu 2016 roku. Jest autorem wydanych w kilku językach książek: „Pracując z Grotowskim nad działaniami fizycznymi” (1993, wyd. pol.: Kraków 2003), „Punkt graniczny przedstawienia” (1997, wyd. pol.: Wrocław 2004) oraz „Heart of Practice: Within the Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards” (2008).

Workcenter of Jerzy Grotowski (od 1996 roku Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards) powstało w 1986 roku w Pontederze (Włochy) z inicjatywy Jerzego Grotowskiego, Centro per la Sperimentazione e la Ricerca Teatrale (obecnie Fondazione Pontedera Teatro) i Uniwersytetu Kalifornijskiego we współpracy z Peterem Brookiem (Centre International de Créations Théatrales) jako instytut edukacji permanentnej dla dorosłych artystów. Tam, przez ostatnich 13 lat życia (do śmierci w 1999 roku), Jerzy Grotowski prowadził poszukiwania performatywne w domenie Sztuki jako wehikułu, w której – jak w przypadku niektórych prastarych tradycji – działania artystyczne idą w parze z podejściem akcentującym ludzkie wnętrze. W ramach swoich badań ściśle współpracował z Thomasem Richardsem, którego nazwał swoim „esencjalnym współpracownikiem”, a następnie dodał jego nazwisko do nazwy Workcenter. W ciągu 13 lat intensywnej pracy Grotowski przekazał Richardsowi owoc swoich poszukiwań, który określił „wewnętrznym aspektem pracy”.

Grotowski uczynił Richardsa i Maria Biaginiego – kluczowego członka Workcenter od chwili jego powstania – jedynymi spadkobiercami swojego dorobku, do którego należą wszystkie pisma artysty. Od 1999 roku Richards i Biagini (pełniący funkcje, odpowiednio, dyrektora artystycznego i wicedyrektora Workcenter) kontynuują zainicjowane przez Grotowskiego poszukiwania.

Od sezonu 2007/2008 w ramach Workcenter pracują dwa zespoły: Focused Research Team in Art as Vehicle (Zespół Badań Celowych w Obszarze Sztuki jako wehikułu), prowadzony przez Thomasa Richardsa, oraz Open Program (Program Otwarty), pod kierunkiem Maria Biaginiego. Workcenter skupia 20 artystów z 10 krajów, a jego działalność obejmuje systematyczne poszukiwania w obszarze sztuk performatywnych („performing arts”). Workcenter kładzie nacisk na rozwój zawodowy członków zespołu, dokładając wszelkich starań, aby umożliwić im odkrywanie i rozwijanie swoich możliwości twórczych. Grotowski nigdy nie chciał, by jego poszukiwania przerodziły się w dogmatyczną praktykę. Przeciwnie, podkreślał potrzebę rozwoju. W Workcenter nowe odkrycia pojawiają się w toku pracy, nieprzerwanych poszukiwań, wzbogaconych przez żywy kontakt między pokoleniami a gromadzoną wiedzą praktyczną. Obecnie Workcenter działa w ramach Teatru Narodowego – Fundacji Teatro della Toscana.

Więcej informacji: www.theworkcenter.org